Szpital Wojewódzki w Łomży logo Szpital Wojewódzki w Łomży

Leczenie niedrobnokomórkowego raka płuca

(ICD-10 C34)

Program realizowany jest w Pododdziale Onkologii.

Kryteria kwalifikacji
1.1. Pierwsza linia leczenia

1.1.1. Leczenie przy wykorzystaniu substancji czynnej pemetreksed:

1. rozpoznanie gruczolakoraka, wielkokomórkowego raka płuca lub nowotworu z przewagą wymienionych typów histologicznych;

2. zaawansowanie kliniczne w stopniach IIIB (z wyjątkiem przypadków, w których możliwe jest zastosowanie radiochemioterapii lub radioterapii) albo IV;

3. zmiany nowotworowe możliwe do zmierzenia

4. w przypadku pojedynczej zmiany –umiejscowienie poza obszarem wcześniejszego napromieniania;

5. wiek powyżej 18 roku życia;

6. sprawność w stopniu 0-1 wg klasyfikacji Zubroda-WHO;

7. nieobecność przerzutów w ośrodkowym układzie nerwowym pierwotnie albo po zastosowaniu wcześniejszego leczenia miejscowego oraz nieobecność objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego, a także stała lub zmniejszana dawka kortykosteroidów przez ostatnie 4 tygodnie w przypadku konieczności ich stosowania;

8. nieobecność chorób współistniejących o istotnym klinicznie znaczeniu (niekontrolowane nadciśnienie tętnicze, niestabilna choroba wieńcowa, zawał mięśnia sercowego w ciągu ostatniego roku, komorowe zaburzenia rytmu wymagające leczenia);

9. prawidłowa czynność układu krwiotwórczego:

  • liczba granulocytów większa lub równa 1 500/mm3,
  • liczba trombocytów większa lub równa 100 000/mm3;

10. prawidłowa czynność nerek:
stężenie kreatyniny nie przekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,
klirens kreatyniny większy lub równy 45ml/min;
11. prawidłowa czynność wątroby:

  • stężenie bilirubiny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,
  • aktywność transaminaz i zasadowej fosfatazy nieprzekraczająca 3-krotnie górnej granicy normy lub nieprzekraczająca 5-krotnie górnej granicy normy w przypadku wzrostu związanego z przerzutami w wątrobie;

12. brak przeciwwskazań do stosowania leku (nadwrażliwość na lek, ciąża, karmienie piersią, inne określone w Charakterystyce Produktu Leczniczego);
13. brak przeciwwskazań do stosowania cisplatyny (lek stosowany w skojarzeniu z pemetreksedem);
14. brak przeciwwskazań do stosowania deksametazonu, kwasu foliowego i witaminy B12.
Kryteria kwalifikacji muszą być spełnione łącznie.

1.1.2. Leczenie przy wykorzystaniu substancji czynnej gefitynib:

1. rozpoznanie gruczolakoraka lub nowotworu z przewagą wymienionego typu histologicznego;

2. potwierdzona mutacja genu EGFR;

3. zaawansowanie kliniczne w stopniach IIIB (z wyjątkiem przypadków, w których możliwe jest zastosowanie radiochemioterapii lub radioterapii) albo IV;

4. zmiany nowotworowe możliwe do zmierzenia;

5. w przypadku pojedynczej zmiany – umiejscowienie poza obszarem wcześniejszego napromieniania;

6. nieobecność przerzutów w ośrodkowym układzie nerwowym pierwotnie albo po zastosowaniu wcześniejszego leczenia miejscowego oraz nieobecność objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego a także stała lub zmniejszana dawka kortykosteroidów przez ostatnie 4 tygodnie w przypadku konieczności ich stosowania;

7. wiek powyżej 18 roku życia;

8. sprawność w stopniu 0-1 wg klasyfikacji Zubroda-WHO lub ECOG;

9. nieobecność chorób współistniejących o istotnym klinicznie znaczeniu (niekontrolowane nadciśnienie tętnicze,

  • niestabilna choroba wieńcowa, zawał mięśnia sercowego w ciągu ostatniego roku,
  • komorowe zaburzenia rytmu wymagające leczenia);

10. prawidłowa czynność układu krwiotwórczego:

  • liczba granulocytów większa lub równa 1 500/mm3,
  • liczba trombocytów większa lub równa 100 000/mm3;

11. prawidłowa czynność nerek:

  • stężenie kreatyniny nie przekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,
  • klirens kreatyniny większy lub równy 45ml/min;

12. prawidłowa czynność wątroby:

  • stężenie bilirubiny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,
  • aktywność transaminaz i zasadowej fosfatazy nieprzekraczająca 3-krotnie górnej granicy normy lub nieprzekraczająca 5-krotnie górnej granicy normy w przypadku wzrostu związanego z przerzutami w wątrobie;

13. brak przeciwwskazań do stosowania leku (nadwrażliwość na lek, ciąża, karmienie piersią, inne określone w Charakterystyce Produktu Leczniczego);

14. wykluczone stosowanie jednoczesnej chemioterapii oraz innych leków ukierunkowanych molekularnie.

Kryteria kwalifikacji muszą być spełnione łącznie.

1.2. Druga linia leczenia

1.2.1. Leczenie przy wykorzystaniu substancji czynnej pemetreksed albo substancji czynnej docetaksel:

1. rozpoznanie gruczolakoraka, wielkokomórkowego raka płuca lub nowotworu z przewagą wymienionych typów histologicznych w przypadku stosowania pemetreksedu albo rozpoznanie niedrobnokomórkowego raka płuca (każdy typ histologiczny) w przypadku stosowania docetakselu;

2. zaawansowanie kliniczne w stopniach IIIB (z wyjątkiem przypadków, w których możliwe jest zastosowanie radiochemioterapii lub radioterapii) albo IV;

3. zmiany nowotworowe możliwe do zmierzenia;

4. w przypadku pojedynczej zmiany – umiejscowienie poza obszarem wcześniejszego napromieniania;

5. nieobecność przerzutów w ośrodkowym układzie nerwowym pierwotnie albo po zastosowaniu wcześniejszego leczenia miejscowego oraz nieobecność objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego a także stała lub zmniejszana dawka kortykosteroidów przez ostatnie 4 tygodnie w przypadku konieczności ich stosowania;

6. wcześniejsze zastosowanie wielolekowej chemioterapii z udziałem pochodnych platyny (w przypadku pacjentów w wieku powyżej 70 roku życia – wcześniejsza monoterapia lekiem innym niż pochodna platyny);

7. potwierdzenie odpowiedzi na leczenie lub stabilizacji choroby po zastosowaniu wcześniejszej chemioterapii (czas trwania odpowiedzi na leczenie lub stabilizacji choroby musi wynosić co najmniej 3 miesiące);

8. progresja choroby po wcześniejszej chemioterapii obejmującej co najmniej jedną linię leczenia;

9. nieobecność działań niepożądanych po wcześniejszej chemioterapii za wyjątkiem wyłysienia;

10. wiek powyżej 18 roku życia;

11. sprawność w stopniu 0-1 wg klasyfikacji Zubroda-WHO lub ECOG;

12. nieobecność chorób współistniejących o istotnym klinicznie znaczeniu (niekontrolowane nadciśnienie tętnicze, niestabilna choroba wieńcowa, zawał mięśnia sercowego w ciągu ostatniego roku, komorowe zaburzenia rytmu wymagające leczenia);

13. prawidłowa czynność układu krwiotwórczego:

  • liczba granulocytów większa lub równa 1 500/mm3,
  • liczba trombocytów większa lub równa 100 000/mm3;

14. prawidłowa czynność nerek:

  • stężenie kreatyniny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,
  • klirens kreatyniny większy lub równy 45ml/min;

15. prawidłowa czynność wątroby:

  • stężenie bilirubiny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,
  • aktywność transaminaz i zasadowej fosfatazy nieprzekraczająca 3-krotnie górnej granicy normy lub nieprzekraczająca 5-krotnie górnej granicy normy w przypadku wzrostu związanego z przerzutami w wątrobie;

16. brak przeciwwskazań do stosowania leku (nadwrażliwość na lek, ciąża, karmienie piersią, inne określone w Charakterystyce Produktu Leczniczego);

17. brak przeciwwskazań do stosowania deksametazonu oraz – w przypadku pemetreksed – kwasu foliowego i witaminy B12.

Kryteria kwalifikacji muszą być spełnione łącznie.

1.2.2. Leczenie przy wykorzystaniu substancji czynnej erlotynib:

1. rozpoznanie gruczolakoraka lub nowotworu z przewagą wymienionego typu histologicznego;

2. potwierdzona mutacja genu EGFR;

3. zaawansowanie kliniczne w stopniach IIIB (z wyjątkiem przypadków, w których możliwe jest zastosowanie radiochemioterapii lub radioterapii) albo IV;4) zmiany nowotworowe możliwe do zmierzenia;

4. w przypadku pojedynczej zmiany – umiejscowienie poza obszarem wcześniejszego napromieniania;

5. nieobecność przerzutów w ośrodkowym układzie nerwowym pierwotnie albo po zastosowaniu wcześniejszego leczenia miejscowego oraz nieobecność objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego a także stała lub zmniejszana dawka kortykosteroidów przez ostatnie 4 tygodnie w przypadku konieczności ich stosowania;

6. wcześniejsze zastosowanie wielolekowej chemioterapii z udziałem pochodnych platyny (w przypadku pacjentów w wieku powyżej 70 roku życia – wcześniejsza monoterapia);

7. progresja choroby po wcześniejszej chemioterapii obejmującej co najmniej jedną linię leczenia;

8. okres od zakończenia wcześniejszej chemioterapii co najmniej 3-4 tygodnie;

9. nieobecność działań niepożądanych po wcześniejszej chemioterapii za wyjątkiem wyłysienia;

10. wiek powyżej 18 roku życia;

11. sprawność w stopniu 0-2 wg klasyfikacji Zubroda-WHO lub ECOG;

12. nieobecność chorób współistniejących o istotnym klinicznie znaczeniu (niekontrolowane nadciśnienie tętnicze, niestabilna choroba wieńcowa, zawał mięśnia sercowego w ciągu ostatniego roku, komorowe zaburzenia rytmu wymagające leczenia);

13. prawidłowa czynność układu krwiotwórczego:

  • liczba granulocytów większa lub równa 1 500/mm3,
  • liczba trombocytów większa lub równa 100 000/mm3;

14. prawidłowa czynność nerek:

  • stężenie kreatyniny, nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,
  • klirens kreatyniny większy lub równy 45ml/min;

15. prawidłowa czynność wątroby:

  • stężenie bilirubiny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,
  • aktywność transaminaz i zasadowej fosfatazy nieprzekraczająca 3-krotnie górnej granicy normy lub nieprzekraczająca 5-krotnie górnej granicy normy w przypadku wzrostu związanego z przerzutami w wątrobie;

16. (nadwrażliwość na lek, ciąża, karmienie piersią, inne określone w Charakterystyce Produktu Leczniczego);

17. wykluczone stosowanie jednoczesnej chemioterapii oraz innych leków ukierunkowanych molekularnie.

Kryteria kwalifikacji muszą być spełnione łącznie.

2. Określenie czasu leczenia w programie
Leczenie trwa do czasu podjęcia przez lekarza prowadzącego decyzji o wyłączeniu świadczeniobiorcy z programu, zgodnie:

1. z zasadami terapii określonymi w ust 2.1 i 2.2 oraz

2. z kryteriami wyłączenia z programu, o których mowa w ust. 3.

2.1 Pemetreksed, docetaksel

1. 2.1.1 Stosowanie pemetreksedu w ramach pierwszej albo drugiej linii leczenia oraz docetakselu w ramach drugiej linii leczenia obejmuje:

1. 4 cykle – w sytuacjach innych niż opisane w pkt 2;

2. 6 cykli – w przypadku stwierdzenia:

  • odpowiedzi całkowitej lub
  • odpowiedzi częściowej lub
  • odpowiedzi większego stopnia, tj. odpowiedzi całkowitej po wcześniejszej
  • odpowiedzi częściowej lub odpowiedzi częściowej po wcześniejszej stabilizacji choroby w kolejnych badaniach po drugim oraz czwartym cyklu leczenia.

2. 2.1.2 Stosowanie pemetreksedu lub docetakselu może być krótsze w przypadku wystąpienia poważnych działań niepożądanych.

3. 2.1.3 W czasie leczenia konieczne jest trzykrotne wykonanie badań obrazowych (dodatkowe badania obrazowe wykonuje się w zależności od sytuacji brak przeciwwskazań do stosowania leku klinicznej):

  1. przed leczeniem – nie wcześniej niż 28 dni przed zastosowaniem pierwszej dawki leku;
  2. w połowie leczenia – po drugim cyklu;
  3. po zakończeniu leczenia – po czwartym cyklu oraz nie później niż 28 dni po podaniu ostatniej dawki leku.

4. 2.1.4 W przypadku uzyskania odpowiedzi na leczenie i kontynuacji chemioterapii do 6 cykli należy wykonać dodatkowe badania obrazowe po szóstym cyklu oraz nie później niż 28 dni po podaniu ostatniej dawki leku.

5. 2.1.5 Badania obrazowe obejmują ocenę:

  1. zmiany pierwotnej:
    • badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej z objęciem nadbrzusza lub
    • badanie RTG klatki piersiowej w przypadku zmiany dobrze mierzalnej, otoczonej przez prawidłowo upowietrzniony miąższ płucny;
  2. zmian przerzutowych – w zależności od sytuacji klinicznej i lokalizacji badanie tomografii komputerowej lub inne badania obrazowe (USG, rezonans magnetyczny, scyntygrafia i inne) pozwalające na pomiar zmian mierzalnych.

6. 2.1.6 Jeżeli pierwotny guz płuca nie istnieje (stan po resekcji płuca, nowotwór płuca bez ogniska pierwotnego), konieczne jest wykazanie w badaniach obrazowych przerzutowych zmian mierzalnych lub policzalnych zmian niemierzalnych.

7. 2.1.7 Ocenę wyniku leczenia (odpowiedź) należy wykonywać według kryteriów skali RECIST.

8. 2.1.8 Przed rozpoczęciem leczenia konieczne jest wykonanie badania morfologii krwi i badań biochemicznych, a przed kolejnymi cyklami leczenia należy powtarzać badanie morfologii krwi.

2.2 Gefitynib, erlotynib

1. 2.2.1 Stosowanie gefitynibu w ramach pierwszej linii leczenia oraz erlotynibu w ramach drugiej linii leczenia wystąpienia poważnych działań niepożądanych.

2. 2.2.2 W czasie leczenia konieczne jest wykonywanie badań obrazowych (dodatkowe badania obrazowe wykonuje się w zależności od sytuacji klinicznej):

  1. przed leczeniem – nie wcześniej niż 28 dni przed zastosowaniem pierwszej dawki leku;
  2. w czasie leczenia – co 2 cykle leczenia, tj. co 56 dni.

3. 2.2.3 Badania obrazowe obejmują ocenę:

  1. zmiany pierwotnej:
    • badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej z objęciem nadbrzusza lub
    • badanie RTG klatki piersiowej w przypadku zmiany dobrze mierzalnej, otoczonej przez prawidłowo upowietrzniony miąższ płucny;
  2. zmian przerzutowych – w zależności od sytuacji klinicznej i lokalizacji badanie tomografii komputerowej lub inne badania obrazowe (USG, rezonans magnetyczny, scyntygrafia i inne) pozwalające na pomiar zmian mierzalnych.

4. 2.2.4 Jeżeli pierwotny guz płuca nie istnieje (stan po resekcji płuca, nowotwór płuca bez ogniska pierwotnego), konieczne jest wykazanie w badaniach obrazowych przerzutowych zmian mierzalnych lub policzalnych zmian niemierzalnych.

5. 2.2.5 Ocenę wyniku leczenia (odpowiedź) należy wykonywać według kryteriów skali RECIST (Response Evaluation Criteria in Solid Tumors).

3. Kryteria wyłączenia z programu:

1. progresja choroby:

  • powiększenie się istniejących zmian o przynajmniej 20% lub
  • pojawienie się przynajmniej jednej nowej zmiany – potwierdzona w badaniu przedmiotowym lub obrazowym;

2. pogorszenie stanu pacjenta w związku z nowotworem bez progresji potwierdzonej w badaniu przedmiotowym lub obrazowym;

3. toksyczność leczenia z wystąpieniem przynajmniej jednego niepożądanego działania będącego zagrożeniem życia według kryteriów CTC;

4. nawracająca lub nie akceptowalna toksyczność powyżej 3 stopnia według kryteriów CTC;

5. nadwrażliwość na lek lub na substancję pomocniczą;

6. obniżenie sprawności do stopnia 3-4 według kryteriów WHO lub ECOG;

7. pogorszenie jakości życia o istotnym znaczeniu według oceny lekarza;

8. rezygnacja pacjenta – wycofanie zgody na udział w programie.